Zekat alabilenlerden olmayan kimseye onu alması ve hayır işlerinde harcaması caiz değildir

(16692) Numaralı fetva: Soru : Ben Mısır güneyinden bir gencim. Cidde'de Ehli (halk tarfından inşa edildiği) mescidelerin birinde imam olarak çalışıyorum. Allah'a (c.c.) hamdolsun mescidin sahibinden aylık (1300 riyal) aylık maaş alıyorum. Bu maaş bana yetiyor ve ailem beş kişiden oluşuyor. Her sene mübarek ramazan ayında şahsıma ve müezzine bazı namaz kılanlar biraz riyal veriyorlar. Biz onu alıyorduk, harcıyorduk ve bu meblağın hediye mi, sadaka mı, yoksa malın zekatı mı bilmiyorduk. Bu işten şüphelendim ve bunun zekat malı olmasından korktum. Bunun için geçen senelerde almış olduğum bütün parayı geri vermeye karar verdim. Yaklaşık (4500 riyal) Nebi (s.a.v.)'in sözüyle amel etmek için. Şöyle buyuruyor: seni şüpheye düşüreni bırak, seni şüpheye düşürmeyene bak. (Bölümün numarası 8; Page No. 383) Fakat şu an hiç bir şeyim yok. Borçlarım da yaklaşık (6000 riyal). Not olarak: Ben bu paraları aldığımda hiç bir borcum yoktu. Fakat ben bazı gençlerden (4500 riyal) iki seneden beri alacaklıyım. Bu genç borçlu ve zor durumda. Şimdiye kadar parayı vermedi. Ona bu parayı bıraksam, almış olduğum para karşılığında, Allah'ın (c.c.) huzurunda temize çıkar mıyım, yoksa bana düşen nedir? Lütfen bana ifade edin. Bu mübarek ayda namaz kılanlar adetleri olduğu gibi şayet biraz para verirlerse almam ve onunla borçlarımı ödemem bana caiz olur mu, yoksa onlara geri mi iade edeyim?

Cevap : Şayet sana vermiş olduğu hediye ise, Peygamberin (s.a.v.) sünnetinde sabit olmuştur ki, o (s.a.v.) hediye vermiştir ve kabul etmiştir. Müslüman için kendisine hakim veya benzerleri gibi birinin velayeti yoksa onu kabulu müstehab olur. Hediye olmaz da borç veren kimse için bir borç verme olursa ki bu ve benzeri örfen cereyan etmez. Şayet sana verdiği zekat ise sen de onu alabilecek kimselerdensen sana caiz olur. Şayet zekat alabilenlerden değilsen onu kabul etmen sana caiz değildir. Şayet sana parayı vereni biliyorsan parayı iade etmen gerekir. Aksi takdirde fakir ve yoksullara sahibine niyetle onu ver. Zikredilen sana borçlu kimsye onu vermen caiz değildir. Eğer sadaka ise kabulüne bir engel yoktur. Başarı Allah'tandır! Allah, peygamberimiz Muhammed'e, âline ve ashâbına salât ve selâm etsin.