Yoldaki engellerden dolayı bir hadise meydana geldi. Şirket diyetin bir kısmını ödemeyi üstlendi. Şirketin keffaretin tamamını ödemesi gerekir mi?

(2168) Numaralı fetva: Soru: Soruyu soran şofördür. Bir şirketin herhangi bir uyarı levhası olmaksızın yolun ortasına açtığı bir çukur sebebiyle bir kaza meydana geldi. Bu kazada iki kişi vefat etti. Bu olay, bu iki kişinin diyetini şoför ve şirket yarıyarıya ödemesi kararıyla son buldu. Keffaret ise, her iki tarafın her bir vefat eden kişi için iki ay olmak üzere toplam 4’er ay oruç tutmalarına hükmedildi. “Bana oruç gerekir mi, gerekmez mi, 4 ay tutmam mı gerekir yoksa fidye verebilir miyim” diye sormaktadır. (Bölümün numarası 21; Page No. 286)

Cevap: Eğer durum anlattığın gibi ise, sana verilen cezayı ödemen gerekir. Hata ile adam öldürme keffaretinde yemek yedirme yeterli değildir. Ölen her bir kişi için bir köle azat etmen gerekir. Eğer şu anda köle bulman zor olduğu için köle bulamazsan, her bir ölü için 2 ay peşpeşe (toplam 4 ay) oruç tutman gerekir. İki ölüden birinin 2 ay oruç keffaretini bitirdikten sonra ara verip sonra ikincinin 2 ay oruç keffaretini tutabilirsin. Allah Te'âlâ buyuruyor ki Yanlışlıkla olması dışında bir müminin bir mümini öldürmeye hakkı olamaz. Yanlışlıkla bir mümini öldüren kimsenin, mümin bir köle azat etmesi ve ölenin ailesine teslim edilecek bir diyet vermesi gereklidir. Meğer ki ölünün ailesi o diyeti bağışlamış ola. (Bu takdirde diyet vermez). Allah Te'âlâ buyurduğuna Bunları bulamayan kimsenin, Allah tarafından tevbesinin kabulü için iki ay peşpeşe oruç tutması lâzımdır. Allah her şeyi bilendir, hikmet sahibidir. (Bölümün numarası 21; Page No. 287) Hata ile öldürmede Allah Te'âlâ'nın hükmü; vefat eden her bir kişi için, öldürenin, bir müslüman köle azat etmesidir. Eğer azad edecek köle bulamazsa, hata ile öldürdüğü her bir kişi için peşpeşe iki ay oruç tutması gerekir. Bu konuda Allah, fakirlere yemek yedirmeyi, sadaka vermeyi zikretmemiştir. Bu konuda Allah’ın koymuş olduğu hükmü değiştirmek caiz değildir. Başarı Allah'tandır! Allah, peygamberimiz Hz. Muhammed (s.a.v.)'e, âilesine ve sahabesine salât ve selam etsin.