Tevbe Sûresi kılıç (savaş) ile ilgili hususları ihtiva etmektedir

(4009) no'lu fetvanın ikinci sorusu: Soru 2: Tevbe Sûresi neden "Rahman ve Rahim olan Allah'ın adıyla" (besmele) ile başlamamıştır?

Cevap 2: Bunun sebebi hakkında farklı görüşler ifade edilmiştir. Nesâî'nin (rha) İbn-i Abbas (r.a.)'dan rivayetine göre şöyle demiştir: Hz. Osman'a (r.a.) şöyle dedim: Siz neden mesânî grubuna giren Enfâl Sûresi'nin mû'in grubuna göre Berâe Sûresi'ne yaklaştırıp bitiştirerek aralarına "bismillâhirrahmânirrahîm" yazmadınız ve seb-i tıvâl (yedi uzun sûre) içerisine koydunuz? Böyle yapmaya sizi sevk eden nedir? Cevaben Hz. Osman (r.a.) şöyle dedi: (Bölümün numarası 4; Page No. 224) Resûlullah (s.a.v.) kendisine vahiy geldiğinde, vahiy kâtiblerinden birini yanına çağırır: "Bunu şu şu meselelerin zikedildiği sûreye koyun!" diye söylerdi. Enfâl sûresi, Medine'de ilk nâzil olanlardandı. Berâet suresi ise, iniş itibariyle Kur'ân'ın sonuncusu idi. Bunun kıssası da Enfâl'in kıssasına benzemekte idi. Resûlullah (s.a.v.) bu sûrenin öncekinden olduğunu belirtmeden vefat etti. Ben Berâet'i öbüründen zannettim. Bundan dolayı ben bunların birbirine bitiştirip ikisinin arasına bismillahirrahmanirrahim satırını yazmadım. Bu hadisi, Ebu İsa et-Tirmizî tahric etti ve "Bu hasen bir hadistir" dedi. Ayrıca Abdullah b. Abbas (r.a.) şöyle dedi: Ali b. Ebî Talib'e (r.a.) "Berâet Sûresi'nde bismillâhirrahmânirrahîm neden yazılmadı?" diye sordum. Şöyle söyledi: "Çünkü "bismillâhirrahmânirahîm" bir emandır. Berâet Sûresi'nde ise kılıç (savaş) ile ilgili hususlar inzal edilmiştir. Bu sûrede eman yer almamaktadır." Bu manada el-Müberrid'den rivayet gelmiştir ki o şöyle demiştir: Bu nedenle ikisinin arası birleştirilmemiştir. Çünkü "bismillâhirrahmânirrahîm" rahmettir. Berâet Sûresi ise gazap muhtevasıyla nazil olmuştur. Bunun aynısı Süfyan'dan rivayet edilmiştir. Süfyan b. Uyeyne şöyle demiştir: "Bu sûrenin baş tarafından "bismillâhirrahmânirrahîm" yazılmamıştır. Çünkü besmele rahmettir. Rahmet ise emandır. Bu sûre (Berâet) ise münafıklar hakkında ve kılıç (savaş) ile konuları ihtiva ederek nazil olmuştur. Münafıklar için herhangi bir eman söz konusu değildir. (Bölümün numarası 4; Page No. 225) Sahih olana göre besmele yazılmamıştır. Çünkü Cebrail (a.s.) bu sûrede besmeleyi indirmemiştir. Bunu Kuşeyri söylemiştir. [Kurtubî Tefsiri]'nin Berâe Sûresi'nin baş tarafı ile ilgili tefsirinden tasarruf edilerek aktarılan bilgiler burada son bulmaktadır. Daha fazla malumat isteyen Kurtubi Tefsiri'ne ve İbn-i Kesir Tefsiri'nin Berâe Sûresi tefsirinin yer aldığı bölüme başvurabilir.Başarı Allah'tandır! Efendimiz Muhammed'e (s.a.v.), âilesine ve sahabesine salât ve selam olsun.