Satıcının malın kusurunu müşteriye bildirmesi

(19996) no'lu fetva: Soru: Allah'ın kitabında şöyle bir ayet mevcuttur: Ey iman edenler! Karşılıklı rızaya dayanan ticaret olması hali müstesna, mallarınızı, bâtıl (haksız ve haram yollar) ile aranızda (alıp vererek) yemeyin. Ve kendinizi öldürmeyin. Şüphesiz Allah, sizi esirgeyecektir. (Bölümün numarası 13; Page No. 217)  Ben bir araba acentesinde yetkili olarak çalışıyorum. Bu acente hurda parçaları satın alıp müşterilerin arabalarına yeni parça değerinde takmaktadır. Ayrıca takılan bu parçalar da arabanın temel işlevini yerine getiren parçalar olup kaza olduğunda ciddi yaralanmalara ve ölümlere sebebiyet verebilmektedir. Yine bu durum müşteriye yeniden yedek parça almasına neden olmaktadır. Acente ise tekrardan arabaya hurda parça takmaktadır. Acenteler araba üreticilerinin belirli bir zamana kadar veya kat ettiği belirli bir mesafeye kadar garanti verdiklerini biliyorlar. Bundan dolayı müşteri ve acente anlaşarak arabanın parçasını garanti hesabından karşılıyorlar. Örneğin arabanın motorunda tamir edebilecek küçük bir hasar olduğunda acente ve müşteri anlaşarak garanti hesabından yeni bir motor parçası alıp arabaya takıyorlar. Bununla birlikte garanti hesabından tam ücret alırken parçayı ücreti yeni parçanın yarısına tekabül ediyor. Sonuç olarak üretici şirketinin bilgisi olmadan garanti hesabından haksız yere kar elde etmiş oluyorlar. Sorum şudur ki: Benim bu süreç içerisinde bu aceteden kazandığım maaş helal mıdır? Veya işime devam edersem ne olur? Bununla birlikte bu şirketin yaptığı bu tür muameleler, söz konusu ayetin kapsamında değerlendirilebilir mi? Yine bu durum benim susarak göz yummam onlara yapğı işe ortak olduğu anlamına gelir mi, yoksa bu durumu yetkili makamlara bildirmem mi gerekiyor? Bununla birlikte onları uyardığımda bana tavır alıyorlar. Bize fetva verin, Allah sizi hayırla mükafatlandırsın.


(Bölümün numarası 13; Page No. 218) Cevap: Bu tür muameleler aldatma, hile ve haksız kazançtır. Bütün bu tür durumlar kitap ve sünnette haram kılınmıştır. Bu tür muamelenin yapıldığı iş yerlerinde çalışmak caiz değildir. Çünkü bu isyanda ve itaatsizlikte yardımlaşma kapsamında değerlendirilir. Dolayısı ile senin orada çalışman da caiz değildir. Bununla birlikte senin bu durumu belgeleri ile yetkili makamlara bildirmen gerekiyor. Başarı Allah'tandır! Allah, Peygamberimiz Hz. Muhammed'e (s.a.v.), âilesine ve sahabesine salât ve selam etsin.


Tags: