Müctehitte bulunması gereken şartlar

(Bölümün numarası 5; Page No. 23)  İctihat (Bölümün numarası 5; Page No. 24)  Ehil olana ictihat kapısı açıktır. Beşinci soru, (2171) no'lu fetvadan: Soru 5: İslami hükümlerde ictihat kapısı her insana açık olarak değerlendirilebilir mi? Yoksa müctehitte mutlaka bulunması gereken şartlar var mıdır? Her hangi bir insanın, açık delili ve şu hadisin derecesini bilmeksizin kendi görüşüyle fetva vermesi caiz midir?: Fetva vermeye en cüretli olanınız, ateşe girme hususunda en cesaretli olanınızdır. Yahut bu manaya gelen hadisleri bilmeksizin?


Cevap 5: Hamd, yalnız tek olan Allah'adır. Salât ve selam onun resûlü'ne, ailesine ve sahabesine olsun. (Bölümün numarası 5; Page No. 25) Dini hükümleri bilmede ictihat kapısı, bu konuda ehil olanlar için açıktır. Bunun için araştırdığı meselede ihtiyaç duyduğu ayet ve hadisleri bilmesi, ayet ve hadisleri anlamaya ve talebine delil getirmeye kadir olması, delil getirdiği hadislerin derecesini ve o konuda müslümanların hükmünde icma ettiklerine muhalif olmaması için, araştırdığı konularda icma olan yerleri bilmesi, onunla delil getirebilmesi ve ondan hüküm çıkarabilmesi için, nasları anlayabilecek kadar Arapça'ya vakıf olması gerekir. İnsanın din hakkında kendi görüşünü söylemesi yahut bilgisiz olarak insanlara fetva vermesi doğru değildir. Bilakis öncelikle şeri delillerle, sonra ilim ehlinin sözleri ve delillerdeki görüşleriyle ve onunla delil getirmedeki ve hüküm çıkarmadaki üsluplarıyla, yol göstermesi ve sonra da kani olduğu ve din olarak kendisinin razı olduğu şeyle konuşması yahut fetva vermesi gerekir.Şu hadise gelince: Fetva vermeye en cüretli olanınız, ateşe girme hususunda en cesaretli olanınızdır. Hadisi Abdullah b. Abdurrahman ed-Darimî Sünen'inde Abdullah b. Ebi Ca'fer el-Mısrî'den mürsel olarak rivayet etmiştir. Çünkü adı geçen Ubeydullah sahabi değil, tabiindendir.Başarı Allah'tandır! Allah, peygamberimiz Hz. Muhammed'e (s.a.v.) ailesine ve sahabesine salât ve selam etsin.


Tags: