Kullukta tevhit

(Bölümün numarası 1; Page No. 17)  Uluhiyette Tevhit (Bölümün numarası 1; Page No. 18) Boş sayfa (Bölümün numarası 1; Page No. 19)  Kullukta Tevhit (16085) Numaralı fetva: Soru : Akide kitaplarında şu şekilde bir tasnif görüyorum:1 - İlmî haberî tevhit2 - İradî talebî tevhitİkinci kısımda yer alan iradî tevhitten murad nedir? Maksat, Allah'ın din ve şer'î hükümlerinde kulundan istedikleri midir? Yoksa sadece Allah'ın rızasını isteyen kulun, Allah'tan istedikleri midir? İlahî irade ne demektir? Talebî kelimesinden murad nedir? Maksat, kulun istediklerini sadece Rabbinden istemesi midir?Bazı kitaplarda ikinci kısmı kasıt ve iradede tevhit şeklinde okuyoruz. Kasıt kelimesinden murad nedir? Bundan murad kulun sadece Rabbine yönemesi midir? Yani sadece Rabbine yönelmesi, başkasına dönememesi midir? Bilgi verirseniz sevinirim. Allah sizleri esirgesin.

Cevap : Talebî iradî tevhitten murad, kulun namaz, oruç, kurban, adak, dua vb. gibi ibadet türlerinde sadece Rabbine ibadet etmesidir. Buna "kullukta/ibadette tevhit" denir. Bu, şu âyetlerin bir uygulamasıdır: (Bölümün numarası 1; Page No. 20)  Allah'a ibadet edin ve O'na hiçbir şeyi ortak koşmayın. Halbuki onlara ancak, dini yalnız O'na has kılarak ve hanîfler olarak Allah'a kulluk etmeleri,..... emrolunmuştu. İşte "Lâ ilahe illallah (Allah'tan başka ilah yoktur.)" kelimei tevhidinin anlamı budur. Bu yüzden Hz. Peygamber (s.a.v.) müşriklere bunu söylemelerini emredince, inkar ettiler ve Tanrıları, tek tanrı mı yaptı? Doğrusu bu tuhaf bir şeydir! dediler. Yüce Allah'ın iradesi ise şanına layık sıfatlarından bir sıfattır. Bu da iki türdür: a) Kevnî irade. Gökleri, yeri, rızıkları ve ecelleri yaratmasındaki iradesi böyledir. Yüce Allah dilediğini yapma kudretine sahiptir. Olmasını murad ettiği, muhakkak olur. Nitekim bir âyetinde şöyle buyurmuştur: Allah sübhanehu'nun şöyle buyurduğuna Çünkü Rabbin, istediğini hakkıyla yapandır. b) Şerî irade: Allah'ın kullarından sadece kendisine ibadet etmelerini, ona hiçbir şeyi ortak koşmamalarını istemesi böyledir. Şer'î iradeyle istenenler, bazen kullar tarafından yerine getirilirken, bazen de getirilmez. Allah nezdinde bütün bunların bir hikmeti vardır. Aşağıdaki âyet-i kerime ve benzerlerinde bildirilen irade böyle bir iradedir: Allah size (bilmediklerinizi) açıklamak ve sizi, sizden önceki (iyi) lerin yollarına iletmek ve sizin günahlarınızı bağışlamak istiyor. Allah hakkıyla bilicidir, yegâne hikmet sahibidir. (Bölümün numarası 1; Page No. 21) Başarı Allah'tandır! Allah, peygamberimiz Hz. Muhammed (s.a.v.)'e, âilesine ve sahabesine salât ve selam etsin.