Kabirlere konulan kerpiçleri pişirilmiş çamurdan yapılan tuğlalarla değiştirmek

(20372) Numaralı fetva: Hamd yalnız Allah'adır. Salât ve selam, kendisinden sonra peygamber gelmeyecek olan Hz. Muhammed'in üzerine olsun. Salat ve selamdan sonra. Bilimsel Araştırma ve Fetva Daimi Komisyonu, Riyat şehri sayın belediye başkanı, sayın genel müftüye gelen ve Yüksek Alimler Kurulu Genel Sekreterliğinden (2280) sayıla (26/3/1419) tarihinde ile Komisyona havale edilen mektuba muttali oldu. Sayın başkan kendisine ( A. A. S) adlı muhendisten gelen öneriyi incelenmesini istedi. Bu önerinin içeriği şöyledir: Ölünün kabrine koyulan kerpiçi pişirilmiş çamurdan yapılan tuğla ile değiştirme, bu tuğla rutubete ve suya dayanıklıdır, bu tuğla sayesinde kabir gelen şiddetli yağmurlarla ölünün üzerine çökmez, bu mühendis metni aşağıda olan şu öneri ile geldi: Saygıdeğer Riyat şehrin başkanı... Allah'ın selamı, rahmeti ve bereketi üzerinize olsun. Geçen mevsimde yağan yağmurlarda Nesim mezarlığında meydana gelen çökmelere işaret ederek, yağmurların uzun süre devam etmesinden dolayı Nesim mezarlığına gömülenlerin yarısına yakının mezarı çökmüş ve ölülerin üzerine yıkılmıştır. Bunların sayısı 6 binden fazladır. Bu şu andaki defnedilme şeklinin uygun olmadığını gösteriyor, Üstat (M. R)'nin işaret ettiği: Bu sorunu halletmek için önerdiği bilgilerde bunu zikrediyor, bu sorunu çözmede pay sahibi olan bu kişi yeri mahallinde inceledikten sonra, bu kabirlerin çökmesinin sebebini ya çamurdan yapılan ve kabirlere koyulan kerpiçlere rutubetin ulaşmasıdır, ya da kerpiç ve lahdin beraber çökmesidir. Bu çökmeyi hiç kimse akrabasının ve değerli birisinin başına gelmesini istemez. Burada bu sorunu çözecek ve kerpiçe alternatif bir şey var, bu da çamurdan olmasıdır. Bu kerpiçin yerini tutuyor, defin işlemini kolaylaştırıyor, özellikle toprağı birbirine sağlam bir şekilde tutmayan veya tamamen kumlu bölgeler için, bu torağın böyle olması onları yerin altında oda yapmaya sevk ediyor. Bu meziyetleri toplayan madde biraz önceki maksatları gerçekleştirecek şekilde dizayn edilen pişirilmiş çamurdur. Pişirilmiş çamurdan bir birimi: yarı çapı 50 sm uzunluğu yaklaşık 50 sm ve kalınlık 2 sm kare şeklinde geometrik, bununla ölünün üst ve yan tarafları kuşatılır, kumlu bölgelerde çamurdan yapılan bu geometrik şekil: yarı çapı 60 sm. ölünün iki tarafı ve üst kısmı bununla kuşatılır, uygun olan duruma göre, biraz önce söylediğimiz şekilde yapılan bu pişirilmiş çamurdan yapılan tuğlanın meziyetleri: 1 - Rutubet bu tuğlaya ulaşınca çökmez. 2 - ölüyü yukarıdan kuşattığı için onu çökmelerden korur. 3 - Kaçan hayvanların, ölülerin kabirlerini kazmasından korur. 4 - Bunlar sayesinde ölünün konulduğu lahiti genişletme imkanı sağlar. 5 - Kabir 8 köşeli ve şubeden meydana gelen kerpiç yerine 4 köşeli bir kalıpla olduğu için ölü daha çabuk gömülür ve açık kalan kısım olmadığı için çamurla delikleri kapatmaya ihtiyaç duymaz. 6 - Üzerinden ne kadar zaman geçse de aşınmaz. Bu ilerde zaruret halinde kabri başka yere taşımaya da imkan sağlar. Bu belge siz değerli hocama ulaşınca, bunu değerli alimlere sunmanızı istiyorum. Size selam ve takdirlerimi sunuyorum. (Bölümün numarası 7; Page No. 288)  (Bölümün numarası 7; Page No. 289)

Bilimsel Araştırma ve Fetva Daimi Komisyonu konuyu inceledikten sonra, şöyle cevap vedi: Sünnet olan sıcak ve sağlam çamurdan yapılan kerpiçlerin lahdi kapatmak için kullanılmasıdır. Bu sahabe zamanındaki müslümanların ve ondan sonra gelen selefi salihinin üzerinde oduğu uygulama bugüne kadar böyledir. Sahabeler peygamberimiz (s.a.v.)'in kabrini bu şekilde yaptılar. Sabit olan, sahabeler kabri lahit yaptılar ve 9 kerpiç taşıdılar ve peygamberimiz (s.a.v.)'in lahdine diktiler. Bunun üzerinde ittifak edilmiştir. Vefat ettiği hastalığında, Sa'd b. Ebi Vakkas R. anhu şöyle dedi: Resûlullah'a (s.a.v.) yapıldığı gibi bana da lahd kazın ve üstüme kerpiçler dikin (üzerimi kerpiçlerle örtün). Bu hadisi Müslim Sahih'inde tahriç etti. Bundan dolayı İbn-i Kudame kitabı (Müğni)'de şöyle dedi: Biz kerpiçin ve kamışın kullanılmasının müstehap olduğunu zikrettik dedi. Hallal şöyle dedi: İmam Ahmed'in tercihi kerpiç üzerinedir. Tahta kullanılmasını her halu karda mekruh görüyordu. İmam Ahmet'ten gelen bir çok haberde kerpiç kullanımını müstehap görüyordu ve kamışa takdim yapıyordu. Sa'd'ın sözünden dolayı, İbrahim Neğai şöyle dedi: Onlar kerpiç kullanımını müstehap görüyorlardı. Buna göre peygamberimiz (s.a.v.)'in sahabelerine ve onlardan sonra gelen selefi salihine uymak için kabrin lahdinin kapatılması kerpiçle olması gerekir. Sahabeler peygamberimiz (s.a.v.)'in kabrini bu şekilde yaptılar. Yüce Allah Peygamberimiz (s.a.v.) için ancak iyi ve hayırlı olanı seçer. Kerpiçin yükünün az olması, kolay yapılması, buna her vakitte ulaşılması, biraz önce zikredilen, işte kabirler sel ve yağmurda çökmesi, bu mezarlığın bulunduğu yerin derin bir yerde olmasından ve aşırı sellerin meydana gelmesinden kaynaklanıyor. Kerpiçin yapıldığı toprağın kendisinin bozulacağına gelince, eğer kerpiç yapımına önem gösterilse ve sıcak ve güçlü topraktan yapılsa, bu da içinde hiç kum olmayan topraktır, böyle yapılan kerpiç sağlam olur ve dış etkenler olan sel ve yağmurla etkilenmez. Hele onu dayanıklılığını arttıran samanla karıştırıldığında, bu sağlamlık daha da artar. Müslümanlar hala bunu kullanıyorlar. Onların kabirleri asırlar geçmesine rağmen hala bozulmadan devam ediyor. Önerilen pişirilmiş çamurdan yapılan tuğlaların kullanılması, sahabelerin sünnetine aykırıdır ve onlardan sonra gelen selefi salih'inin sünnetine de aykırıdır. Bu pişirilmiş çamurdan yapılan tuğlaların aşınmadığı ve çökmediği gibi bir iddia, incelenmesi gereken bir idiadır. Durum bu tuğlaların çabuk kırıldığı ve parçalandığıdır. Özellikle baskı ve ağırlık olunca, aynı şekilde maliyeti kerpiçten fazladır. Bazı zamanlarda bu tuğlayı bulmak kolay olmuyor. (Bölümün numarası 7; Page No. 290)  (Bölümün numarası 7; Page No. 291) Başarı Allah'tandır! Allah, peygamberimiz Muhammed'e, âline ve ashâbına salât ve selâm etsin.