Hilali görmesinde gözetleme cihazları kullanması

(319)no'lu fetvanın üçüncü sorusu: Soru 3: Bilindiği üzere hilalin doğması üzerinden otuz saat geçmeden onu çıplak gözle görmek mümkün değildir. Öte yandan hilali hava durumu dolayısı ile görmek de mümkün olmamaktadır. Bu durumu göz önüne alarak İngiltere'de yaşayanlar bu ülke için yeni ayın muhtemel görülme zamanını ve Ramazan ayının başlama saatini hesaplamak için astronomik bilgileri kullanmaları mümkün müdür? Yoksa mübarek Ramazan ayı orucuna başlamadan önce ayı görmemiz mi gerekmektedir?

Cevap 3: Hilali görmek için gözetleme aletleri kullanmak caizdir. Ramazan ayının veya bayramın başlangıcını belirlemek için astronomik bilgilere dayanmak caiz değildir. Yüce Allah ne Kitabında ve ne de Hz. Peygamber'in sünnetinde böyle bir hüküm getirmemiştir. O bize Ramazan ayının başlangıcı ve bitimini Ramazanın başlangıcı için Ramazan hilalini, bayram için, bayram namazında toplanmak için de şevval hilalini görme hükmünü getirmiştir. Yüce Allah hilalleri insanlar ve hac için vakit ölçüleri kıldı. Dolayısı ile bir müslümanın hilal dışında bir şeyle Ramazan orucu, bayram ve hac vakti için vakit belirlemesi caiz değildir. Ayrıca yanlışlıkla öldürme kefareti, zıhar kefareti ve benzeri hususlarda da ayın girişi ve çıkışı hep hilal esas alınarak tespit edilir. Yüce Allah Öyle ise sizden Ramazan ayını idrak edenler onda oruç tutsun. buyururken bir başka ayette de Sana, hilâl şeklinde yeni doğan ayları sorarlar. De ki: Onlar, insanlar ve özellikle hac için vakit ölçüleridir. buyurmuştur. Bir başka ayette ise Onu gördüğünüz zaman oruç tutunuz, onu gördüğünüz zaman iftar ediniz. Eğer hava bulutlu olursa sayıyı otuza tamamlayın. (Bölümün numarası 10; Page No. 100) emrini vermiştir. Buna göre açık veya bulutlu havada kendi bulundukları yerde hilali görmeyenler başka bir yerde de hilali başkaları görmemişse ayı otuza tamamlamakla yükümlüdürler. Bulundukları yerden başka bir yerde hilal görülmüşse kendi memleketlerinde müslüman idarecinin ramazan orucu ve bayram için verdiği hükme uymaları gerekir. Çünkü bu gibi durumda idarecinin hükmü, fıkıh bilginleri arasında hilalin değişik yerlerdeki doğumunun esas alınıp alınmayacağı konusundaki ihtilafı ortadan kaldırır. Eğer idareci yoksa memleketlerindeki hakim onlara emreder ve İslam Merkezi Konseyi'nin memleketlerinde kendi bulundukları yerden başka yerdeki hilale uyarak oruç ve bayram konusundaki hükme uyarlar. Bu durumda hilalin farklı yerlerde doğmasını esas almış olurlar. Başarı Allah'tandır! Efendimiz Muhammed'e (s.a.v.), âilesine ve sahabesine salât ve selam olsun.