(19637) no'lu fetvanın birinci sorusu:
Soru 1: Sahibi doğru söylese de alış-verişte yemin etmek caiz midir?
Cevap 1: İster yalan söylesin isterse doğru söylesin alış-verişte yemin etmek mutlak olarak mekruhtur. Yemininde yalan söylüyorsa bu, tahrimen mekruhtur ve günahı daha büyük ve azabı da daha şiddetlidir. Bu yalan bir yemindir ki, eğer bu, malın değer kazanmasına sebep oluyorsa bu satışın ve kazancın bereketini yok eder. Ebu
Hureyre'nin
(r.a.) rivayet ettiği hadis buna işaret etmektedir ki, o şöyle demiştir: Ben Resûlüllah'ın (s.a.v.) şöyle buyurduğunu duydum:
Yemin etmek sürümü artırır, bereketi yok eder.
Hadisi (Bölümün numarası 13; Page No. 9)
Buhari
ve Müslim Sahih'lerinde rivayet
etmişlerdir.
Bu,
Buhari'nin rivayetidir.
Fethu'l-Bari, Cilt 4, Sayfa 315'e bak. Yine
Ebu Zer'den
(r.a.) rivayet edildiğine göre Peygamber (s.a.v.) şöyle buyurmuştur:
Üç kişi vardır, kıyamet gününde Allah onlarla ne konuşur, ne nazar eder, ne de onları günahlardan arındırır. Onlar için elim bir azap vardır. Dedi ki: Resûlüllah (s.a.v.) bunu üç kere de tekrar etti. Ebu Zer dedi ki: Öyleyse onlar büyük zarara ve hüsrana uğramışlardır, onlar kimlerdir ya Resûlellah?" Şöyle buyurdu: Elbisesini yerde süründüren, yaptığı iyiliği başa kakan ve malını yalan yeminle
reklam
eden kimse.
Hadisi
Müslim
Sahih'inde (C 1, Sayfa 102) rivayet etmiş ve
İmam Ahmed
Müsned'inde benzerini rivayet etmiştir.
Ancak alış-verişteki yemin, üzerine yemin ettiği şey hakkında doğru ise, onun yemini tenzihen mekruhtur. Çünkü bunda, çok yemin etmek suretiyle malın sürümünü artırma ve ona teşvik vardır. Allah Te'âlâ şöyle buyurmuştur:
Allah'a karşı verdikleri sözü ve yeminlerini az bir bedelle değiştirenlere gelince, işte bunların ahirette bir payı yoktur. Kıyamet günü Allah onlarla konuşmayacak, onlara bakmayacak ve onları temize çıkarmayacaktır. Onlar için acı bir azap vardır.
Genel olarak Allah Te'âlâ şöyle buyurmuştur:
Yeminlerinizi koruyun (onlara riayet edin).
Yine Allah Te'âlâ şöyle buyurmuştur:
Yeminlerinizden dolayı Allah'ı (O'nun adını), ... engel kılmayın.
(Bölümün numarası 13; Page No. 10) Yine
Ebu Katade el-Ensari es-Sülemi'nin rivayet ettiği hadis umum ifade etmektedir ki,
o Resûlüllah'ın (s.a.v.) şöyle buyurduğunu işitmiştir:
Alışverişte fazla yeminden kaçının; zira o, malı merğup kılsa da sonra bereketini giderir.
Hadisi,
Müslim
Sahih'inde,
İmam Ahmed
Müsned'de,
Nesai,
İbn Mace
Ebu Davud rivayet etmişlerdir.
Başarı Allah'tandır. Allah, peygamberimiz Hz. Muhammed'e, âilesine ve sahabesine salât ve selam etsin.