İhtikâr ve fiyatlandırma

(Bölümün numarası 13; Page No. 185)  Soru 2: Ülkemizde ticaretteki şu duruma ne dersiniz?: Hükümet satıcıya, özellikle gıda malzemelerinde sabit fiyat şartı zorunlu kılıyor. Bununla birlikte bir sene boyunca aynı fiyat zorunluluğundan bu durum satıcıyı mağdur ediyor. Bu durumda satıcı, masraflarını karşılayamaz hale gelir. Yine bu durum satıcıyı satılan malları stoklamaya zorlar ve bu sebeple de müşteriler mağdur olur. Bu durumda müşteri bu ihtikarı zaruriyet babından kabul edebilir mi? Özellikle bugün insanları ihtiyacı olduğu malları stoklanıyor. Müşteriler bu malları ancak, satıcının uygun gördüğü fiyattan alabiliyor. Bu da problemi tam olarak çözmüyor ve haksızlığı da gidermiyor.

2: Satıcı, tüccarın malının fiyatını artırması konusunda anlaşıyor ise, bu durumda devletin müşteri ile satıcının arasında dengesizliği gidermek için fiyat sınırlaması getirir. Bu sayede adalet kaim edilmiş olur. Çünkü bu, maslahatın celbi ve zararın def'i için gereklidir. Eğer anlaşma olmaz ise yoğun talep ve az sunumdan dolayı- hile yoksa-devlet fiyat sınırlaması getiremez. İnsanlar birbirlerinden rızıklanması için kendi halinde bırakması gerekiyor. Bunun dışında tacirin malların fiyatlarının normalin üstüne çıkarması caiz değildir. Bu durum Enes'ten gelen şu hadisteki hükme hamledilmektedir. Hz. Peygamber (s.a.v.) döneminde fiyatlar arttı. İnsanlar: Ey Allah'ın Resûlü, fiyat ayarlaması yapsanız" dediler. Hz. Peygamber (s.a.v.): Rızkı daraltan, genişleten, rızkı veren ve fiyatı ayarlayan Allah'dır. Ben Rabbime can ve mal hususunda kimsenin benden ona zulmettiğim bir iste­ği olmadan kavuşmak isterim" buyurdu. Bu hadisi Ahmed, Ebu Davud ve et-Tirmîzî rivayet etmişlerdir. Ebu Hureyre (r.a) rivayet ettiği hadis ise şöyledir: (Bölümün numarası 13; Page No. 186)  Bir adam gelerek şöyle dedi: Ey Allah'ın Resûlü, fiyat ayralaması yapsanız. Şöyle buyurdu: "Bilakis Allah'a dua ediniz." Sonra bir başka adam geldi ve şöyle dedi: Ya Resûlellah, fiyat ayarlaması yapsanız. Hz. Peygember şöyle buyurdu: "Fiyatları yükselten ve indiren Allah'tır." Başarı Allahtandır! Allah, Peygamberimiz Hz Muhammad (s.a.v.)'e âilesine ve sahabesine salât ve selam etsin.