3. Нисоби пули қоғазӣ (банкнота): бар пояи қимати тилло ва нуқра дар вақти хориҷ кардан, ҳисоб мешавад. Агар ба нисоби яке аз онҳо расид, закоташ воҷиб мешавад.
Ба таври мисол: Агар як грам тилло = 30 доллар буд, закот замоне бар вай воҷиб мешавад, ки молики 85×30=255 доллар бошад.
Авроқи қиматдор
Нуқра
Тилло
Миқдори закоти нақдайн
Миқдори закоти воҷиб дар тилло ва нуқра ва қағазҳои қиматдор: Рубъи ушр =2,5 мебошад
Дар ҳар бист динор тилло бояд ним динор тилло закот бидиҳад ва ба ҳар миқдое, ки афзоиш ёбад ва ё кам шавад, ба ҳамон андоза ҳисоб мешавад.
Дар дар ҳар ду сад дирҳам нуқра бояд панҷ дирҳам закот бидиҳад ва изофа аз он ба ҳамин гуна ҳисоб мешавад, ба далели фармудаи Набии акрам (с): (Агар 200 дирҳам доштӣ ва як сол бар он сипарӣ шуд, дар он панҷ дирҳам аст, дар тилло то бист динор нарасида, бар ту закоте нест. Агар молики бист динор шудӣ ва муддати як сол бар он сипарӣ шуд, дар он ним динор аст ва бар мозода ба ҳамон андозаи ҳисобаш, закот аст) [Ба ривояти Абӯдовуд] .
- Намунаи амалӣ :
Марде молики 9000 доллар аст, бар он –дар ҳоли моликияташ- як сол гузашт, оё бар он закот аст?
Якум: Нисоби закотро бо таваҷҷуҳ ба тилло ва ё нуқра чунин ҳисоб мекунем:
Нисоб= 2550 доллар мебошад, бинобарин дороии ин мард ба нисоб расида ва як сол бар он гузашта, пас бар он закот воҷиб шудааст.
Дуввум: Миқдори закоте, ки ихроҷаш бар вай воҷиб аст, аз ин қарор мебошад:
Миқдори закот =2,5%
=9000×2,5÷100=225 доллар.
Бинобарин бар ин мард воҷиб аст, то 225 доллар аз мадраки дороии худ ба ҳисоби закот бипардозад.
Закоти зеварот
Зеварот ду навъ аст: Зевароти тиллои ва нуқрагӣ ва зевароти ғайри тиллои ва нуқрагӣ.
1. Зевароти тиллоӣ ва нуқрагӣ
Бахши аввал: Зевароте, ки барои захира карда ва ганҷсозӣ ва ё ба ғарази тиҷорат сохта шуда, дар он закот воҷиб аст.
Бахши дуввум: Зевароте, ки барои истеъмол сохта шуда, ихроҷи закот аз назари эҳтиёт ва бароати зимма аст.
Зане назди Набии акрам (с) омад ва духтараш ду гарданбанд ва ё дастбанди тилло ба даст дошт, низ ҳамроҳаш буд.
Он ҳазрат (с) барояш фармуд: (Оё хуш мешавӣ, ки Аллоҳи мутаъол ба сабаби он ду, дастбанди оташин бароят дар рӯзи қиёмат бигардонад), гуфт: он ду аз дастонаш кашида ба сӯи Набии акрам (с) андохта ва гуфт: (Ин ду барои Аллоҳи мутаъол ва Расулаш (с) бошад) [Ба ривояти Абӯдовуд].
Бархе аз уламо дар зеварот, закотро воҷиб намедонанд, зеро ки ин зеварот моле, ки ғараз аз он нумӯ бошад, нест, балки васоили шахсӣ буда, ки мавриди истеъмол ва баҳрагирӣ қарор мегирад, монанди либосҳо асосия ва молҳое, ки зимни ниёзмандиҳо ва зинати зан аст.
Асл дар закот, нумӯ ва рушд аст ва ё қобилияти рӯшди он мебошад, то закот дар он лозим гардад.
Ва ихроҷи закот за назари эҳтиёт бар зеваротест, ки ба манзури истеъмоли мубоҳ ва зиннат сохта шуда, зеро, ки ин гуфтаи эҳтиёт ва бароати зиммаро мадди назар доштааст,