Hukumu za kwenda haja

Yanayoharamishwa wakati wa kwenda haja

1.Kuelekea kibla au kukipa mgongo wakati wa kwenda haja jangwani. Ama kwenye majengo, lililo bora zaidi ni kuacha kujilazimisha na hilo, kwa kauli yake Mtume ﷺ: (Mkienda haja kubwa msielekee kibula, na msikipe mgongo kwa kukojoa wala kwa haja kubwa, lakini elekeeni mashariki au magharibi) [Imepokewa na Bukhari na Muslim.].

2.Kuingia haja kwenye njia ya watu kupita au kwenye kiuvuli na sehemu za wao kukaa. Mtume ﷺ amesema: (Ogopeni vitu viwili vinavyosababisha mtu kulaniwa. Wakasema: ni vitu gani hivyo ewe mtume wa Mwenyezi Mungu? Akasema: “Ni(kitendo cha) yule anayeingia haja kwenye njia ya watu kupita au kwenye kivuli cha watu kukaa) [Imepokewa na Muslim.].

3.Kuingia na Msahafu chooni, kwa kuwa kitendo hiko kinaonesha dharau kwa Kitabu cha Mwenyezi Mungu Aliyetukuka.

Kuingia chooni kwenye njia inayopitwa na watu

Kukidhi haja jangwani

Yanaopendekezwa wakati wa kwenda haja

1.Kujiepusha na watu wakati wa kwenda haja jangwani

2.Aseme angiapo chooni: “Kwa jina la Mwenyezi Mungu. Ewe Mwenyezi Mungu! Mimi najilinda kwako kutokana na Mashetani wa kiume na wa kike” [Imepokewa na Bukhari na Muslim.].

3.Kutanguliza mguu wa kushoto angiapo chooni na mguu wa kulia atokapo.

4.Aseme anapotoka “Naomba msamaha wako” [Imepokewa na Abu Daud.].

 

Yanao chukiza kufanya wakati wa kwenda haja

1.Kusema wakati wa kwenda haja (chooni) au kuzungumza na watu isipokuwa kwa haja (dharura), kwa hadithi ya Ibn Umar  kwamba (mtu mmoja alipita kwa Mtume ﷺ naye yuwakojoa, akamsalimia Mtume, asimrudishie salamu) [Imepokewa na Muslim.].

2.Kuingia chooni na kitu chochote chenye utajo wa Mwenyezi Mungu, U isipokuwa akichelea kuwa kitaibwa na mfano wake, kwa kuwa Mtume ﷺ alikuwa akiingia chooni akiiweka pete yake.

3.Kushika tupu kwa mkono wa kulia au kutamba au kupangusa kwa mawe kutumia huo mkono, kwa kauli ya Mtume ﷺ: (Asishike mmoja wenu dhakari (tupu ya mbele) yake kwa mkono wa kulia wake akiwa yuwakojoa wala asijipanguse kwa mkono wake wa kulia baada ya kwenda haja) [ Imepokewa na Bukhari na Muslim.].

4.Kukojoa kwenye mpasuko na pango ili asidhuriwe na wadudu wanaotembea au adhuriwe na wao.

Kuzungumza wakati wa kukidhi haja

Kuingia chooni pamoja na kitu chenye utajo wa Mwenyezi Mungu

Kukojoa kwenye tundu

Kuingia na mswahafu kwenye choo cha kuoga.

Masharti ya kitu kifutio (jiwe au mfanowake)

1.Kiwe twahara. Kwani haifai kwa kitu najisi.

2.Kiwe chafaa kutumiwa, kwani haifai kwa kitu kilicho haramu.

3.Kiwe ni chenye kusafisha mahali pa najisi.

4.Kisiwe ni mfupa au choo.imepokewa na Salman al- Farisi t asema: (Alitukataza Mtume ﷺ kuelekea upande wa kibla kwa kwenda haja kubwa au ndogo, kutamba kwa mkono wa kulia, au kutamba kwa mawe yasofikia matatu na kutamba kwa choo au mfupa).

5.Kisiwe ni kitu kinachoheshimiwa kama chakula au karatasi iliyoandikwa vitu vinavyohishimiwa.

Kutamba kwa mfupa

Kutamba kwa kitambaa

Kutamba kwa chakula

Kutamba kwa hanchifu

Kutamba kwa karatasi inayoheshimika

Kutamba kwa mawe