Sujjadar Godiya

2- Shakka a cikin Sallah

Irin wannan shakkar bata wuce xayan biyu :

A – Xayan abubuwa biyun ya rinjaya a gare shi

To anan zai yi aiki da abin da ya rinjaya a gare shi, ya yi sujjadar rafakanuwa bayan sallama.

Misali : Mutum ne yana sallar azzahar, sai ya yi shakka, shin a raka’a ta biyu yake ko ta uku, amma ya rinjaya a gare shi cewa ta uku ce, to sai ya sanyata ta uku, ya cika sallarsa, sannan sai ya yi sujjadar rafkanuwa bayan sallama.

Dalili akan haka, faxin Annabi ( صلى الله عليه وسلم ) “Idan xayanku yayi shakka a sallarsa, to ya kintaci daidai, sannan ya yi sallama, sannan kuma ya yi sujjadar rafkanuwa guda biyu” [Ibnu Hibban ne ya rawaito shi]

Yana Sallama sannan Yana Sujjadar Rafkanuwa

B – Ya zama babu wani abin da ya rinjaya a gare shi a cikin abubuwan guda biyu :

To anan sai ya yi gini akan mafi qaranci, ya cika sallarsa, ya yi sujjadar rafkanuwa kafin sallama.

Misalinsa : Mutum ne ya yi sallar azzahar sai ya yi shakka shin a raka’a ta biyu yake ko ta uku, amma ba abin da ya rinjaya a gare shi, to sai ya yi gini akan mafi qaranci, ya xauke ta raka’a ta biyu, ya cika sallarsa, ya yi sujjadar rafkanuwa kafin sallama.

Dalili akan haka shi ne faxin Manzon Allah ( صلى الله عليه وسلم ) : “Idan xayanku ya yi shakka a cikin sallarsa, bai san nawa ya sallata ba, uku ne ko huxu, to ya jefar da shakkar, ya yi gini akan abin da ya tabbatar, sannan ya yi sujjadu guda biyu kafin ya yi sallama” [Muslim ne ya rawaito shi]

Yana Sujjadar Rafkanuwa Sannan Yana Sallama

1 – Rage Rukuni

Idan wannan rukunin da ya rage kabbarar harama ce to sallah ta vace, saboda tun asali ma bata qullu ba, idan rukunin ba kabbarar harama ba ne, to xayan biyu :

A – Mai sallah ya tuna bayan ya kai wajen irin wannan rukunin a raka’a ta gaba

To anan zai jefar da wannan raka’ar wandda ya bar rukuni a cikinta, ya mayar da wadda take binta a matsayinta.

Misalinsa : Mutum ne ya manta ruku’u a raka’ar farko, sai ya tuna a lokacin da yake cikin ruku’un raka’a ta biyu, cewa ya manta da ruku’u a raka’ar farko, to sai ya xauki wannan raka’a ita ce raka’ar farko, ba zai yi lissafi da raka’ar da ta gabata ba, sai ya cika sallarsa, sannan ya yi sujjadar rafkanuwa bayan sallama.

Ya yi sallama Sannan Yana sujjadar rafkanuwa

2 – Rage Wajibi

Idan mai sallah ya manta wajibi daga cikin wajiban sallah, to baya fita daga xayan halin uku :

A – Ya tuna shi kafin ya bar mahallinsa a cikin sallah

To anan zai zo da shi, kuma babu komai a kansa

B – Ya tuna shi bayan ya bar wurin da ake wajibin a cikin sallah, amma kafin ya kai rukunin da yake bin sa.

To anan zai koma ya zo da shi, sannan ya cika sallarsa, ya yi sujjadar rafkanuwa bayan sallama.

C – Ya tuna wajibin bayan ya shiga cikin rukunin da yake bin sa.

To anan zai ci gaba da sallarsa, ba zai dawo baya ba, sai ya yi sujjada bayan sallama.

Misalinsa : Mutum ne ya xago daga sujjada ta biyu ta raka’a ta biyu, sai ya tashi zuwa raka’a ta uku, ya manta da zaman tahiyar farko, amma sai ya tuna ya manta da tahiyar farko tun kafin ya miqe, to zai koma ya zauna ya yi tahiya, sannan ya cika sallarsa, babu komai a kansa.

Idan ko ya tuna bayan ya tashi amma kafin ya tabbata a tsaye, sai ya dawo ya zauna ya yi tahiya, sannan sai ya cika sallarsa ya yi sujjadar rafkanuwa kafin sallama.

Idan kuwa ya tuna bayan ya tashi ya miqe qam, to tahiyar ta faxi daga kansa, ba zai koma ba, zai cika sallarsa, ya yi sujjadar rafkanuwa kafin sallama.

Dalili akan haka hadisin Abdullahi xan Buhaina – Allah ya yarda da shi – ya ce, “Manzon Allah ( صلى الله عليه وسلم ) ya yi mana sallar azzahar, sai ya miqe a raka’a ta biyun farko bai zauna ba, sai mutane suka miqe tare da shi, har sai da ya gama sallah, mutane suna jiran ya yi sallama, sai ya yi kabbara yana zaune, ya sujjadu biyu kafin ya yi sallama, sannan ya yi sallama.” [Bukhari ne ya rawaito shi]

Daga abin da ya gabata zamu gane cewa sujjadar rafkanuwa tana kansancewa kafin sallama da bayan sallama.

Siffar Sujjadar Rafkanuwa

Mai sallah zai yi kabbara, sannan sai ya yi sujjadu guda biyu, kamar yadda ake sujjada a cikin sallah, sannan sai ya yi sallama bayan ya yi su.

Mas’aloli :

1 – Idan mai sallah ya yi sallama kafin sallarsa ta cika, bai tuna ba sai bayan lokaci mai tsawo, to zai sake sabuwar sallah.

Idan kuwa ya tuna bayan xan lokaci kaxan kamar minti biyu ko uku, to sai ya dawo ya cika sallarsa, ya yi sujjadar rafkanuwa bayan gama sallar.

2 – Wajibi ne akan mamu ya bi liman a cikin sujjadar rafkanuwa koda kuwa ya samu liman xin ne bayan ya yi rafkanuwar.

3 – Idan rafkanuwa biyu ta haxu ga mai sallah, xaya ana yin ta ne bayan kafin sallama, xaya kuma bayan sallama, to shi zai yi sujjadar rafkanuwa ne sau xaya kafin sallama.