از آداب نماز

نماز عبادت بزرگيست، كه مسلمان با قلب وبدنش متوجه الله تعالى ميشود، شايسته است كه قبل از آن آمادگى روحى وجسمى لازم را اتخاذ نمايد، تا خود را براى آن متفرغ نموده وبر شيوهء درستش آنرا اداء كند، لذا موارد زير برايش مشروع گرديده است:

1ـ اخلاص

الله تعالى فرموده است: "امر نشده اند مگر اينكه الله را عبادت كنند، دين را خالص براى او بگردانند،ونماز را اقامه كنند، وزكات را بدهند، اين است دين ملت مستقيم " (البينة:5)

الله تعالى هيچ عملى را نمى پذيرد، مگر اينكه خالصا لله بوده، در آن خود نمائى وشهرت طلبى، ويا هيچ نوعى از شرك به الله نباشد.

2ـ اسباغ وضوء

ويعنى به وجه دقيق وكامل تر آن انجام دهد.

از ابى هريرة روايت است كه رسول الله (صلى الله عليه وسلم) فرمودند:" آيا شما را بر آنچه كه با آن الله تعالى اشتباهات را محو نموده، مراتب را بلند ميكند، دلالت نكنم؟ گفتند: آرى دلالت كنيد اى رسول الله. فرمودند: در حال مشقت وسختى ـ مانند سرما وغيره ـ، خوب وضوء كردن[مكاره: آنچه براى انسان سختى آورد چون سرما ومانند آن]، كثرت گام بردارى بسوى مساجد، وانتظار نماز پس از نماز، اين است رباط يعنى بستن نفس براى طاعت[رباط: بستن نفس براى طاعت] ". [بروايت مسلم]

3ـ پيشتر به نماز رفتن

يعنى پيشتر به مسجد رفتن، جهت دريافت فضيلت انتظار نماز، از ابى هريرة روايت است كه رسول الله ﷺ فرمودند :" انتظار نماز براى يكى از شما حكم نماز را دارد "[ بروايت بخارى]

4ـ ذكر الله

ـ هنگام بيرون رفتن از خانه، بايد ذكر خدا را چنين بگويد:" بنام الله، بر الله توكل كردم، هيچ توان وقوتى نيست مگر بوسيلهء الله "[بروايت ابوداود]

" اى بار خدايا بتو پناه ميبرم ازينكه گمراه كنم ويا گمراه شوم، ويا بلغزانم ويا لغزانيده شوم، ويا ظلم كنم ويا برمن ظلم شود ويا به كسى ناسزا بگويم ويا به من ناسزا گفته شود "[ بروايت ابوداود].

ـ هنگام رفتن به مسجد ذكر الله را چنين گويد :" اى بار خدايا در قلبم نورى بگردان، ودر زبانم، ودر شنوائيم ودر بينائيم ودر عقبم ودر پيش رويم نورى بگردان، ونيز از فوقم وتحتم نورى بگردان، اى بار خدايا به من نورى عطاكن ".[ بروايت مسلم]

5ـ با آرامى ووقار به نماز رفتن

بدليل فرمودهء آنحضرت ﷺ : " هنگاميكه اقامت را شنيديد به سوى نماز برويد، وبرشماست آرام [ سكينة: آرامش وآهستگى در رفتار را گويند ] وبا وقار [ وقار: رزانت وچشم پوشى وقلت التفات را گويند ] باشيد وعجله نكنيد، آنچه را دريافتيد بخوانيد، وآنچه را در نيافتتيد تكميل كنيد ".[ باتفاق بخارى ومسلم]

6ـ هنگام داخل شدن وخارج شدن از مسجد ذكر ويژه را بخواند

ـ هنگام داخل شدن بمسجد ميگويد :" پناه ميجويم به الله عظيم وبه وجه كريمش، وبه سلطان قديمش از شيطان رجيم"[بروايت ابوداود]

-" بنام الله ودرود وسلام بر رسول الله"[بروايت مسلم]

-"اى بار خدايا درهاى رحمت خود را بر من بگش "[بروايت مسلم].

ـ هنگام بيرون رفتن از مسجد ميگويد:" بنام الله ودرود وسلام بر رسول الله، اى بار خدايا من فضلت را مسألت دارم، اى بار خدايا مرا از شيطان رجيم در امان نگهدار".[بروايت ابن ماجه]

7ـ منشيند مگر اينكه دو ركعت نماز بخواند

بدليل فرمودهء آنحضرت ﷺ : " هنگاميكه يكى از شما به مسجد وارد شود، قبل از نشستن دو ركعت نماز بخواند "[ باتفاق بخارى ومسلم ]

8ـ از تشبيك انگشتان ( آنها را در يكديگر داخل كردن ) اجتناب ورزد

بدليل فرمودهء آنحضرت ﷺ : " زمانيكه يكى از شما وضوء كند و وضويش را بسيار خوب انجام داد، پس از آن قصد مسجد را نمود، ميان انگشتانش تشبيك نكند، زيرا كه وى در نماز قرار دارد "[ بروايت ابوداود ]

9ـ مشغول شدن به ذكر

در حين انتظار نماز بهتر است به ذكر، دعا وتلاوت قرآن، بدون اخلال به نمازگذاران مشغول شود.

10ـ خشوع در نماز

وآن مغز نماز وروحش بوده، نماز بدون خشوع وبدون حضور قلبى مانند جسد مرده است كه روح ندارد، ابن رجب رحمه الله ميگويد : ( اصل خشوع: نرمش، رقت، آرامش، خضوع، انكسار وسوزش قلب ميباشد، اگر قلب خاشع بود ساير اعضاء نيز خاشع ميشود، همه پيرو آن ميباشند ) [ خشوع : اين رجب ] قلب محل خشوع بوده كه زبان گوياى وى سائر اعضاء ميباشد.

11ـ در نماز از سنت نبى اكرم ﷺ پيروى كرد

نماز عبادتى است كه بايد در آن متابعت شود، به گونهء كه هيچ فعلى ويا هيچ قولى كه آنحضرتﷺآنرا نكرده ويا نگفته در آن نباشد، بدليل فرمودهءآنحضرت ﷺ :" نماز بخوانيد همانطوريكه مرا ديديد كه نماز ميخوانم ".[ بروايت بخارى ]