اجزاى اساسى كه از آن متشكل ميشود، طوريكه به هيچ وجهى ترك آن مجاز نبوده، نه قصدى ونه سهوى ساقط نميگردد، مگر در حال ناتوانى.
اجزاى اساسى كه از آن متشكل ميشود، طوريكه به هيچ وجهى ترك آن مجاز نبوده، نه قصدى ونه سهوى ساقط نميگردد، مگر در حال ناتوانى.
1 - نيت.
2 - ايستادن در فرض در حال توانائى.
3 - تكبير تحريمه.
4 - قرائت سورهء فاتحه.
5 - ركوع.
6 - از ركوع بلند شدن وراست شدن.
7 - سجده كردن بر هفت عضو.
8 - نشستن بين دو سجده.
9 - نشستن براى تشهد اخير.
10 - خواندن تشهد اخير.
11 - درود خواندن بر نبى اكرم (صلى الله عليه وسلم) در تشهد اخير.
12 - سلام دادن.
13 - آرامى در انجام همه اركان.
14 - ترتيب ميان اركان.
أ ـ بخاطر نياورد ترك اين ركن را، مگر اينكه به همان موضع، از ركعت دوم رسيده بود، درينجا ركعت گذشته كه اين ركن از آن ترك شده را حساب نميكند، بلكه اين ركعت بعوض ركعت اول قرار ميدهد، پس در آخر سجدهء سهو ميكند.
مثال آن: مردى در ركعت دوم هنگام سحده بخاطرش آمد كه در ركعت اول سجده دوم را فراموش كرده، درينجا ركعت اول را لغو نموده، همين ركعت را ركعت اول ميگرداند.
ب ـ پيش ازينكه به همان موضع در ركعت بعدى برسد به يادش آمد كه ركنى را در ركعت قبلى فراموش كرده، درينجا بروى واجب است كه برگردد وهمان ركن فراموش شده را اداء كند.
مثال آن : مردى ركوع را فراموش كرد، وپس از پايان قرائت به سجده رفت، ودر هنگام سجده به يادش آمد كه ركوع نكرده، بر وى واجب است تا برخيزد، اول ركوع كند وبعد از آن نمازش را تكميل كند.
آنهائيكه سجدهء سهو جبران ميكند
1 - تكبيرات انتقال ميان اركان نماز.
2 - گفتن: "سبحان ربي العظيم" در ركوع.
3 - گفتن: "سمع الله لمن حمده" براى امام وتنها گذار، وبراى مقتدى جواز ندارد.
4 - گفتن: "ربنا ولك الحمد" در بلند شدن از ركوع .
5 - گفتن: "سبحان ربي الأعلى" در سجده ها.
6 - گفتن: "ربي اغفر لي" در ميان دو سجده.
7 - نشستن براى تشهد اول.
8 - تشهد اول.
1ـ كسيكه قصدا ترك نمود، نمازش باطل شده، بايد كه آنرا اعاده كند.
2ـ كسيكه سهوا ترك نمود، نمازش صحيح است، وقبل از سلام دادن دو سجدهء سهو ميكند، بعد از بكبار سلام دادن بسمت راست.
هر آنچه در وصف نماز آمده است بجز از شروط، اركان، واجبات نماز، از سنت هاى نماز ويا آدابش ميباشد، كه ترك آنها در صحت نماز تأثيرى ندارد، وسجدهء سهو در ترك آن نيز واجب نميباشد.
وسنت هاى نماز ازين قرار است:
1 - بلند كردن دستان تا برابر گوشها براى مردان وتا برابر شانه ها براى زنان حره.
2 -انگشتان را بحالت عادى گذاشتن، طوريكه نه با هم متصل ونه از هم دور باشند
3 - تكبير تحريمه مقتدى متصل با تكبير تحريمه امامش باشد.
4 - مرد دست راست را بالاى دست چپ در زير نافش ميگذارد، و زن دستانش را بالاى سينه اش ميگذارد.
5 - دعاى استفتاح (سبحانك اللهم) وأعوذ بالله براى قرائت، وهمچنين خواندن بسم الله قبل از فاتحه در اول هر ركعت بطور خفيه ميباشد.
6 - آمين گفتن وهمچنين سبحانك اللهم ، واعوذ بالله وبسم الله خواندن بطور خفيه ميباشد.
7 - راست ايستادن در آغاز وپايان تكبير تحريمه بدون سر خم كردن.
8 - امام تكبير وسمع الله وسلام را به جهر ميگويد.
9 - ميان دو پايش به اندازهء چهار انگشت گشادگى بگذارد.
10 - اگر نماز گذار مقيم بود سورهء كه بعد از فاتحه ميخواند بايد درنمازهاى فجر وظهر از سوره هاى دراز مفصل باشد، ودر نمازهاى عصر وعشاء از سوره هاى وسطى باشد، ودر نماز مغرب از سوره هاى كوتاه باشد، واگر مسافر بود از هر سورهء كه بخواهد در هرنماز ميتواند بخواند.
11 - قرائت را در ركعت اول هر نماز دراز بايد كرد.
12 - تكبير گفتن در هنگام پائين شدن به ركوع وسجده ونيز در هنگام بالا شدن مگر بالا شدن از ركوع كه در آن سمع الله لمن حمده گفته ميشود، ودر ركوع سه بار سبحان ربي العظيم ودر سجده سه بار سبحان ربي الأعلى گفتن سنت است.
13 - گرفتن زانوها با دستانش در هنگام ركوع كردن.
14 - مردان بايد در ركوع ميان انگشتان دستانشان گشادگى بگذارند، و زنان چنان نكنند.
15 - در ركوع بايد پشت خود را هموار نموده، سر ومقعدش را باهم برابر بسازد.
16 - با اطمينان خود را راست كند، ويا سر بلند كردن از ركوع وسحده اش با آرامش باشد.
17 - در رفتن به سجده زانوهايش را اول وسپس دستانش وبعد ازآن رويش را بزمين بنهد وهنگام بلند شدن از سجده عكس آنرا بكند.
18 - سجده در فاصلهء ميان دو كف دست باشد، ودستها در برابر شانه گذاشته شوند.
19 - مردان در حالت سجده شكمها را از رانها و آرنجهارا از پهلوها وساعدها را از زمين دور دارند.
20 - زنان شكمهايشانرا به رانهايشان در سجده متصل كنند.
21 - در هنگام نشستن ميان دو سجده، ونيز در نشستن برا ى تشهد خوانى دستان بايد بر رانها گذاشته شوند.
22 - مرد زمانيكه در ميان دو سجده ويا براى تشهد خوانى مى نشيند، بايست پاى چپش را پهن كرده بالاى آن بنشيند، در حاليكه قدم پاى راستش را بلند ايستاد ميكند.
23 - زن بايد تورك كند: يعنى بر مقعدش بنشيند وهردو پايش را به سمت راست بكشد، زيرا كه برايش سترمند تر است.
24 - اشاره تنها با انگشت سبابه است، بگونه ايكه در حين “لا إله” گفتن آنرا بلند نموده ودرحين “إلا الله” گفتن آنرا پائين ميكند.
25 - خواندن سورهء فاتحه در دو ركعت اخير.
26 - بر نبى اكرم ﷺ در جلسه اخير درود فرستادن.
27 - دعاء كردن بعد از درود بر نبى اكرم ﷺ بمانند شبيه الفاظ قرآن وسنت.
28 - امام در سلام هايش نيت سلام بر نمازگذاران، وفرشتگان حفظه وصالحان جنيات را نيز نيت كند.
29 - مقتدى نيت جواب سلام امام را در جهتى كه واقع شده نيز بكند.
30 - نماز گذار تنها، به سلامش تنها ملائكه را نيت ميكند.
31 - در سلام دوم صدايش را نسبت به سلام اول پائين تر كند.
32 - با سلام امام متصل سلام بدهد.
33 - در سلام دادن از راست شروع كند.
34 - مسبوق ياكسيكه متاخر به امام پيوسته است بايد منتظر باشد كه امام از سلام دومش فارغ گردد تا بداند كه بر امام سجدهء سهو نيست..
33 ـ مرد بايد كف هاى دستانش را در هنگام تكبير تحريمه از آستينهايش بيرون كند، چرا كه به فروتنى نزديك است، اما زن كفهاى دستانش را ميپوشاند از بيم آنكه مبادا سواعد شان برهنه شود.
34 ـ در هنگام قيام، نمازگذار به موضع سجده اش مينگرد.
34 - هنگام فاژه كشيدن دستش را بدهانش بگذارد.
35 - سرفه را بقدر توان دفع كند.
36 - امام ومقتدى زمانيكه اقامت به قول" حي على الفلاح" برسد، براى نماز از جا برخيزند.