پيش نمازى وپيروى

مستحق پيش نمازى

براين ترتيب:

يكم: قارى تر به كتاب الله: يعنى حافظ تر وعالمتر به احكامش باشد.

دوم: داناتر به سنت: يعنى كسيكه به معانى آن واحكامش داناترباشد.

سوم: در مهاجرت مقدمتر: يعنى كسيكه در مهاجرت از سرزمين كفر به سرزمين اسلام پيش گامتر باشد، واگر مهاجرت نبود، كسيكه در ترك معصيت وتوبه پيش گامتر باشد.

چهارم: سالمندتر: هنگاميكه در شرطهاى قبلى برابر باشند.

ودليل آنچه تذكر داده شد، حديث ابى مسعود انصارىاست كه گفت:رسول الله (صلى الله عليه وسلم) فرمودند: " براى قوم، كسيكه قارى تر شان به كتاب الله باشد امامت ميكند، اگر در قرائت برابر بودند، داناترشان به سنت، اگر در سنت نيز برابر بودند، پيش گامترشان به هجرت، اگر در هجرت نيز برابر بودند، پس مقدمترشان در اسلام[سلما: از نظر اسلام، ودر روايتى (سنا) سالمندترشان] امامت كند "[ بروايت مسلم]

اين ترتيب هنگام ارادهء توليت پيش نمازى براى مسجد، ويا در جماعتى كه امام راتبى (امام معينى براى نماز در مسجدش) نباشد، رعايت ميشود، اما اگر جماعتى امام معينى دارد، ويا صاحب خانه امام باشد، ويا كسي صاحب امرى [ مانند اينكه سلطانى باشد ويا فرماندهى ويا رئيسى موضعى ومانند ] بوده، پس همان شخص نسبت به ديگران مقدم ميباشد، بدليل فرمودهء آنحضرتﷺ : " هيچ مردى امامت در حيطه سلطه مردى نكند، ونيز در موضع اعزاز [ التكرمة: آنچه براى نشستن مهمان آماده ميشود ] كسى بدون اجازهء او منشيند "[ بروايت مسلم]

موضعيت امام ومقتديان

1 - اگر مقتدى يكتن باشد : سنت آنست كه بسمت راست امام وبرابر او بايستد، بدليل حديث ابن عباسكه گفت : " با نبى اكرم ﷺ شبى نماز خواندم، بسمت چپ ايشان ايستادم، رسول الله ﷺ از پشت سرم گرفته مرا بسمت راست خود شان گردانيدند "[ باتفاق بخارى ومسلم]

2 - اگر جماعت دو تن ويا بيشتر باشند: امام در پيشروى ودر وسط آنان ميايستد، بدليل حديث جابروجباراينكه يكى از آنان بسمت راست رسول الله ﷺ وديگرى بسمت چپ ايشان ايستادند، جابر گفت : " رسول الله ﷺ از دستان ما گرفته، هردوى ما را بعقب زدند تا در پشت سرشان ما را ايستاد كردند "[ بروايت مسلم]

موضعيت زنان

1 - اگر زنان بجماعت نماز بخوانند، سنت آنست كه امامشان در وسط آنان بايستد، واز آنان پيشتر نباشد.

2 - اگر زنى بمردى اقتداء كرد در عقب وى ميايستد، واگر با مردان به نماز ايستاد، در عقب صف مردان ميايستد.

3 - اگر گروهى از زنان با مردان بجماعت نماز بخوانند، سنت آنست كه صفهاى زنان در عقب صفهاى مردان باشد، از ابى هريرة روايت است كه رسول اللهﷺ فرمودند :" بهترين صف زنان آخر آنست، وبدترين آن اولش ميباشد "[ بروايت ابن ماجه]

نماز زنان

زن در كنار مردان

از احكام اقتداء به امام

1 - براى كسيكه در خانهء خود بوده، از خلال شنيدن صداى بلندگو، ويا از خلال گوش دادن براديو اقتداء به امام كند صحيح نيست.

2 - اقتداء به امام در خارج از مسجد، اگر صفها با هم متصل باشد، صحيح است.

3 - مقتديانيكه در بام مسجد باشند، ويا پائين تر، اقتداى شان به امام مسجد صحيح است اگر صداى امام را بشنوند.

4 - اقتداى كسيكه نماز فرضى را ميخواند در عقب كسيكه نماز نفلى ميخواند، صحيح نيست، وبر عكس آن صحيح است.

اقتداء در خارح مسجد

سبقت امام

1 - براى مقتدى پيروى از امام مشروعيت دارد، طوريكه هر عمل را بعد از امامش مباشرتا انجام ميدهد، بدليل فرمودهء نبى اكرم ﷺ : " امام براى آنست كه از وى پيروى شود، اگر تكبير گفت به تعقيبش تكبير بگوئيد، واگر ركوع كرد، پس شما نيز ركوع كنيد، واگر سجده نمود، شما نيز سجده نمائيد ".[ باتفاق بخارى ومسلم]

2 - سبقت از امام حرام است، نبى اكرم ﷺدرينمورد تشديد نموده فرموده است: " آيا يكى از شما كه قبل از امام سرش را بلند كند، ازين بيم ندارد كه الله تعالى سرش را سر الاغ بگرداند، ويا چهرهء او را چهره الاغ بگرداند ".[ باتفاق بخارى ومسلم]

3ـ كسيكه سهوا از امام خود سبقت كرده، واجب آنست كه برگردد واز او پيروى كند.