የፍጥር ዘካት

4059

      የፍጥር ዘካት ትርጓሜ

የፍጥር ዘካት

በረመዷን ፍች ላይ የአላህ መልእክተኛ ﷺ የደነገጉት ዘካ ነው፡፡

    የፍጥር ዘካትን የሚመለከት ድንጋጌ

    የፍጥር ዘካ በዒድ ቀንና ሌሊት ከራሱና ከቤተሰቡ ቀለብ የሚተርፍ አንድ ሷዕ ምግብ ባለው እያንዳንዱ ሙስሊም ላይ ዋጅብ ነው፡፡

    ዘካ ከፋዩ የፍጥር ዘካትን ስለራሱ፣ስለለሚስቱና የመቀለብ ግዴታው እሱን ስለሚመለከታቸው ቤተሰቦቹ ሁሉ መክፈል ይኖርበታል፡፡ በናት ሆድ ስላለ ጽንስም መክፈል የተወደደ ነው፡፡

    የግዴታነቱ ማስረጃ ከእብን ዑመር (ረዐ) የተላለፈው ቀጣዩ ሐዲስ ነው ፡- ‹‹የአላህ መልእክተኛ ﷺ የፍጥርን ዘካት አንድ ሷዕ ተምር፣ወይም አንድ ሷዕ ገብስ፣በሙስሊሞች ላይ በጫንቃ ተገዥና በነጻውም ሰው፣በወንድና በሴትም፣በትንሽና በትልቁም ላይ ግዴታ አድርገዋል፡፡ ሰዎች ወደ ሶላት ከመሄዳቸው በፊት እንዲሰጥም አዘዋል፡፡›› [በቡኻሪና ሙስሊም የተዘገበ] ብለዋል፡፡

    እሸት ተምር
    ገብስ

    የፍጥር ዘካት የሚከፈልበት ወቅት

    የዘካቱል ፍጥር መክፈያ በላጩ ጊዜ የዒድ ቀን ከሱብሕ ሶላት ጀምሮ የዒድ ሶላት ከመሰገዱ በፊት ያለው ወቅት ነው፡፡ ሶሓባ ስላደረጉት ከዒድ ቀን በፊት በአንድ ቀን ወይም በሁለት ቀን ማስቀደም ይፈቀዳል፡፡ ‹‹ሰዎች ወደ ሶላት ከመሄዳቸው በፊት እንዲሰጥም አዘዋል፡፡›› በሚለው የላይኛው የእብን ዑመር ሐዲስ መሰረት ከዒድ ሶላት ማዘግየት አይፈቀድም፡፡

    ከእብን ዐባስ (ረዐ) በተላለፈው ሐዲስም ‹‹ከሶላቱ በፊት የሰጠ ሰው ተቀባይነት ያለው ዘካ ነው፡፡ ከሶላቱ በኋላ የሰጠ ሰው ግን ከምጽዋቶች አንዱ ምጽዋት ነው፡፡›› [በአቡ ዳዉድ የተዘገበ] ተብሏል፡፡

    የዘካቱል ፍጥር መጠን

    መጠኑ ለያንዳንዱ ሰው አንድ ሷዕ ሆኖ ለሰው ልጆች ቀለብነት ከሚውል እንደ ሩዝ፣ተምር፣ስንዴ ያለው ነው፡፡ አቡ ሰዒድ አልኹድሪ (ረዐ) ባስተላለፉት መሰረት ፡- ‹‹በአላህ መልእክተኛ ﷺ ዘመን በፍጥር ቀን አንድ ሷዕ ምግብ እንሰጥ ነበር፡፡ . . ምግባችንም ገብስ፣ዘቢብ፣አቅጥ’ጥ (የደረቀ ወተት) እና ተምር ነበር፡፡›› [በቡኻሪ የተዘገበ] ብለዋል፡፡፡ አንድ ሷዕ በሐነፊዎች ዘንድ 3.25 ኪግ ሲሆን በብዙኃኑ ፉቀሃእ ዘንድ ግን 2.040 ኪግ ነው፡፡ በአንድ መካከለኛ በሆነ ሰው አራት እፍኝም ይተመናል፡፡

    የፍጥር ዘካት የሚሰጣቸው ክፍሎች

    የፍጥር ዘካት ሌላው ዘካ ለሚከፈላቸው ስምንቱ ክፍሎች የሚሰጥ ሲሆን ፡- ‹‹ግዴታ ምጽዋቶች፣(የሚከፈሉት) ለድኾች፣ለምስኪኖችም፣ . . ብቻ ነው፤›› [አል-ተውባህ፡60]በሚለው የአላህ ቃል ውስጥ ይካተታል፡፡

    የፍጥር ዘካት ያዘለው ጥበብ

    1 - ጾመኛውን ከአልባሌ አነጋገርና ከመጥፎ ቃላት ማጽዳት፡፡ ከእብን ዐባስ (ረዐ) በተላለፈው መሰረት ‹‹የአላህ መልእክተኛ ﷺ የፍጥርን ዘካ ጾመኛውን ከአልባሌ ነገርና ከመጥፎ ንግግር (ኃጢአት) እንዲያነጻና ለምስኪኖች ደግሞ መመገቢያ እንዲሆን ደንግገዋል፡፡›› [በአቡ ዳዉድ የተዘገበ] ብለዋል፡፡

    ይህም ጾመኛው በአብዛኛው ከዝባዝንኬ ንግግርና ከመጥፎ ቃል ላይጠራ ስለሚችል፣ይህ ዘካ ከጾመኛው አንደበት ለወጡ ለነዚህ ሐራም ወይም የተጠሉ ለሆኑና ምንዳን ለሚያሳንሱና የጾምን መንፈስ ለሚጸረሩ ቃላት ማበሻና ማጥሪያ ይሆናል፡፡

    2 - ምስኪኖችንና ድሆችን ለማስደሰትና በዒድ ቀን ቅለትና ውርደት ከሆነው ልመና በመዳን ራሳቸውን እንዲችሉ ማድረግ፡፡ በዚህም የደስታና የፈንጠዚያ ቀን በሆነው ዕለተ ዒድ የበዓሉን ድባብ ከሌሎች ሙስሊሞች ጋር ይጋራሉ፡፡